Chia sẻ cộng đồng

Người cựu binh Việt ở trời Tây

Chủ nhật, 30/08/2015 | 18:00

Tôi gọi anh là lão bởi ngoài số đo thời gian của lão đã gần sáu mươi, lão còn có thêm cái bản mặt lầm lì ít nói. Quê lão ở tận Thanh Hóa, nhà lại sát cầu Hàm Rồng, thời chiến tranh chống Mỹ thì nơi ấy cam go lắm, vì chiến tranh đã cướp đi người cha của lão và dội bom làm tan biến một ngôi nhà ngói ba gian gỗ lim hẳn hoi, còn lão thì cũng vậy. Tuổi trẻ hiến dâng và vật lộn với chiến trường B gần cả chục năm chứ ít gì. Ngày hòa bình, lão hồi hương mang theo tờ quyết định "Phục viên, đã hoàn thành nghĩa vụ quân sự" với hai bàn tay trắng. Lão nghĩ: Miền quê nóng nực gió Lào, rau má quanh năm, làm gì để kiếm ăn đây ? trong khi thân thể lão lại găm thêm một mảnh đạn vẫn bám sâu bên vai trái, cứ trở trời là đau buốt nửa mình. Rất may cái hình hài của lão vẫn còn nguyên si nên được chọn đi xuất khẩu lao động .

Tưởng trời Tây sướng lắm ai ngờ cũng khốn đốn ra phết, cái khổ nhất là ngôn ngữ bất đồng nên làm gì cũng khó, hàng ngày lão chỉ biết lầm lũi vào xưởng làm việc, chiều về tha thủi ở các của hàng ký gửi cùng mấy người đồng hương sang trước biết tiếng Tây dắt lão đi "xâm nhập thương trường". Thế rồi bốn năm lao động với bản chất cần cù chịu khó và tiết kiệm, lão cũng đóng được hai thùng hàng gửi về nước. Cái xóm nghèo của lão đồn râm ran là lão “Trúng mánh bên Tây", chả thế mà sau bốn năm lao động về đến cổng làng bọn trẻ đã nhao ra chào hỏi và "vinh danh" lão như "đại gia" của làng. Khỏi phải nói niềm vui của người mẹ già đón con từ Tây trở về với một "đống của nổi kia" cũng làm mát mặt đấng sinh thành ra lão. Sau một tuần nghỉ ngơi lão bắt tay ngay vào giải quyết bán hai thùng hàng đủ thu vén tiền để cất được cho mẹ già ba gian nhà ngói như xưa, đây là lúc lão hãnh diện nhất vì lão đã lấy lại được những gì đã mất thời chiến tranh, riêng con người là cha lão thì không thể làm sống lại được.
Nhưng phải nói cơ vận của lão một lúc làm hai việc lớn của đời người là làm nhà và lấy vợ. Được mọi người giới thiệu lão cưới ngay một cô gái dạy cấp một trường làng rất hiền thục, đám cưới của lão có thể nói là to nhất làng đủ hết bạn bè thời quân ngũ xa gần đều đến tung hô chúc mừng lão, mẹ lão cũng vui lắm vì con dâu rất hợp mẹ chồng, lão hình dung nàng dâu này sẽ tốt chịu như những người vợ lính cho mà xem, quả nhiên sự hy sinh lớn nhất là chưa hết tuần trăng mật, vợ lão đã đồng ý cho lão “Nga quay", vậy là lão lại lên đường, lão hân hoan nghĩ đến "Nga quay" lần này sẽ làm ăn tích cực hơn nữa để có cơ đón vợ sang Tây đoàn tụ...
Trở lại Ukraina được hơn một tháng thì vợ lão ở nhà viết thư báo tin đã mang thai, lão sung sướng như kẻ trúng số độc đắc, vậy là lão có thêm nhiều động lực để quyết tâm xây dựng ngôi nhà nhỏ với tổ ấm tương lai bên xứ người. Lão làm ăn ki cóp được thêm ba năm nữa thì nghe tin mẹ ốm nặng lão đành khăn gói về quê phụng dưỡng mẹ già, được hai tuần thì mẹ mất, có lẽ đây là nỗi đau lớn nhất mà lão từng trải vì ngày xưa cha mất lão chưa đủ khôn lớn để nhận biết như bây giờ, may mà ngôi nhà được ấm nên bởi hai cô con gái sinh đôi tròn ba tuổi cứ ríu rít quanh lão như những con chim non, lần đó về nhà chịu tang mẹ xong lão lại phải đi ngay vì việc làm ăn không thể bỏ bễ . Bên Ukraina những thập niên 90 làm ăn đang dễ nên không có bệnh tật nào quật ngã được lão, hai năm sau đó lão buôn bán hàng hóa lãi dần nhân thành tích góp, lão cũng để ra mua được một cái công ở chợ cây số 7 tại thành phố Odessa, lão thấy mình may mắn vì nhẩm tính nếu cho thuê thì hàng tháng cũng được một số tiền kha khá, đủ ăn tiêu, có chút tích lũy và hàng năm vẫn được về thăm quê, vợ lão ở nhà vì là giáo viên nên dạy dỗ con cái khá chu đáo, chả thế mà cả hai đứa đều học xong đại học và có công việc làm ổn định. Lão định bụng đã đến lúc giục vợ lão gả chồng cho hai cô con gái xong rồi sẽ tính kế đưa vợ sang Tây đoàn tụ. Nhưng trời chẳng cho thế, ai ngờ vợ lão lại mắc bệnh nan y rồi ra đi mãi mãi, lão như thấy có một bàn tay vô hình xiết mạnh vào cổ vì đau đớn, thương người bạn đời chưa kịp được thụ hưởng, thương hai cô con gái phải xa cha vắng mẹ, thương cả thân lão chưa đền đáp được cho vợ là bao, nay phải cô đơn nơi xứ người.
Khó khăn ấy của lão cũng được cộng đồng ở Odessa an ủi, chia sẻ ngay trong lúc tất cả đều gặp khó khăn chung là Ukraina xảy ra chiến tranh, kinh tế khủng hoảng tăng nhiệt, đồng tiền mất giá, hàng hóa ế ẩm, các thành phố đều báo động liên tục, nơi có chiến sự đều thiết quân luật, các cửa khẩu đều đóng mở bất thường... nên lão đành lòng không về chịu tang vợ .Thậm chí “ Chợ đuội “ đến nỗi cái công ngày xưa lão mua định làm lương hưu thì bây giờ nhiều tháng không cho thê được ,lão phải rút tiền túi để nộp thuế cho chợ, tháng nào có người thuê thì lấy thu bù chi lão cũng chỉ được hưởng con số không tròn trĩnh , chưa kể giá công bây giờ "mua mười chẳng bán được một", đâu còn cái thời “ Buôn thất nghiệp , lãi quan viên “ như trước , mất trắng là có thể lắm... nhưng rồi nghĩ đến thời chiến tranh chống Mỹ, lão lại tự động viên “chiến tranh ư ? còn người thì còn của mà", vậy là lão lại hô quyết tâm bước đi, chịu đựng tiếp nơi xứ người …

Nói vậy là cái gì sống vẫn phải được sống, nghĩa tình của cộng đồng người Việt không chỉ đùm bọc nhau trong lúc cần thiết, mà tinh thần bà con vẫn hướng về đất nước và dân tộc. Vậy là ngày Tổng khởi nghĩa 19 tháng Tám và Quốc Khánh mùng 2 tháng Chín luôn được cộng đồng tổ chức đại lễ kỷ niệm hằng năm. Năm nay là lần thứ 70 đặc biệt lắm. Tất cả cộng đồng hân hoan, lão cũng hân hoan lật trong tủ quần áo để chọn một bộ quân phục cựu chiến binh oách nhất, lão lấy bàn là ra ủi đi, ủi lại cho thật phẳng phiu, trong lòng lão đang trào dâng một nỗi buồn vui lẫn lộn …Lão cẩn thận mở chiếc hộp nhỏ đựng kỷ niệm năm xưa lấy ra mấy chiếc huân huy chương thời chống Mỹ để cài lên ngực áo .Ngắm nhìn thật kỹ trong gương lão nở một nụ cưỡi mãn nguyện ,vì hôm nay lão thấy mình xứng đáng với bà con, với Đại sứ quán Việt Nam tại Ukraina đứng ra phối hợp tổ chức, với sự tham gia của các đội nghệ thuật đến từ thành phố Kiev, Kherson, Kharcov và Odessa mà đơn vị đăng cai lại là Hội người Việt Nam tỉnh Odessa để chào mừng đại lễ 70 năm này.