Leonhid Kravchuk: Chỉ có Putin và Porosenko mới có thể quyết định được vấn đề hòa bình tại Donbass

Pv: Ông đánh giá như thế nào về thỏa thuận Minsk? Tại sao thỏa thuận này không được thực hiện?

Kravchuk: Không thể nói là chỉ có thỏa thuận này không được thực hiện. Các thỏa thuận khác ở mức Bộ trưởng ngoại giao ( thỏa thuận  Jenevo 17/4) cũng không được thực hiện. Trong đó cũng miêu tả tất cả tất cả các điều khoản về chấm dứt khủng hoảng tại Ukraine. Tôi không thể buộc tội những người tham gia và thông qua thỏa thuận Minsk như là một văn bản xấu. Tại Minsk đã có các cuộc tham vấn, thông qua các biên bản, chứ không phải hiệp ước hay các văn kiện có tính chất giữa các quốc gia. Hiện nay tại Donbass không rõ có bao nhiêu phiến binh, có bao nhiêu nhóm và bao nhiêu người lãnh đạo chúng. Cộng thêm vào là sự can thiệp thô bạo của Nga vào Ukraine, gửi quân, vũ khí ủng hộ các phiến binh. Quan điểm của tôi là: Quá trình ngoại giao phải tiếp tục, các hình thức có thể khác nhau, các thành phần chính trị có thể khác nhau về lớn, nhỏ. Nhưng quyết định cuối cùng phải do Pororosenko và Putin, có sự tham gia của Mỹ và Châu âu. Đó mới là văn bản có tác dụng.

Pv: Có thể có văn bản như vậy Putin và Porosenko ký tại Milan hay không?

Kravchuk: Tôi nghĩ là không. Đây chỉ là cuộc gặp mặt tham vấn. Có thể có một văn bản ghi nhớ nào đó. Nhưng điều đó không có nghĩa là chúng ta không cần làm gì. Con đường duy nhất đối với Ukraine giải quyết tất cả vấn đề với Nga và các vấn đề nội bộ- là các biện pháp đối thoại chính trị. Chính vì nếu Ukraine không có vấn đề ở bên trong thì Nga đã không thể làm gì được đối với Crimea và Donbass.

Pv: Ông đã tiếp xúc với Kuchma khi Kuchma từ Minsk trở về, ngày 5/9 Kuchma ký biên bản thỏa thuận hòa bình?

Chúng tôi đã ngồi và nói chuyện với nhau. Tại Minsk Kuchma rất nặng nề. Ông nói, tại Minsk, các phiến binh không muốn nghe về thỏa thuận hòa bình. Đối với họ chỉ có 1 thứ: Cộng hòa Donetsk và Lugan. Họ không muốn nói đến liên bang hóa. Có nghĩa là họ chỉ nói tới cái gọi là quốc gia. Kuchma đã cố gắng hết mức để không ở đâu có công thức DHP và LHP. Kuchma đã theo dõi việc này và đã chịu áp lực rất lớn.

Pv: Thực tế là Nga muốn gì? Mục đích cuối cùng của Putin là gì?

Kravchuk: Tôi đã nghe những bài phát biểu của lãnh đạo các nước phương Tây. Có người nào đó đã so sánh Putin với khủng bố Hồi giáo. Đó là sự đánh giá rất nghiêm khắc. Không phải vô nghĩa khi người ta nói, Nga nhận được 40 triệu người Slavansk thù địch. Tôi đã nhiều lần nói chuyện với những người của chúng ta. Họ không những chỉ chích mà còn căm ghét Putin và Nga. Một nửa cơ sở hạ tầng Donbass bị phá hủy, ở đó chính quyền Ukraine không còn, không có tiền gr… Người dân sống bằng gì? Đã biến các vùng trở lại những năm nạn chết đói. Mọi người đều nhìn thấy, trong đó có cả Nga. Có nghĩa là Nga muốn hủy diệt đất Ukraine và bắt phải lựa chọn. Nga cố tình cản trở hòa bình tại Donbass, Nga có quyền lợi đế quốc, chiến lược lật đổ chính quyền Ukraine và liên kết với lãnh thổ Nga.

Pv: Làm thế nào để ngăn cản Putin và Nga?

Kravchuk: Để ngăn chặn Nga và Putin chỉ có thể bằng cách thống nhất Mỹ, Châu âu và các nước dân chủ của thế giới. Phải kết hợp với Liên hợp quốc và OSEC . Hiện nay Nga đang bị lệnh trừng phạt. Phải có nghị quyết của quốc tế ( về trừng phạt ), không phụ thuộc vào việc Nga có muốn điều đó hay không.

Pv: Có nghĩa là Ukraine không có tiềm năng để tự thắng Nga?

Kravchuk: Phải thẳng thắn mà nói – Nga mạnh hơn nhiều lần Ukraine về quân sự. Theo nguồn tin từ những cơ quan có thẩm quyền, chúng ta chỉ có  dưới 10 ngàn quân. Nhưng con đường chiến tranh – là bắt đầu chiến tranh thế giới thứ 3. Chỉ khi Ukraine không trở thành bánh mỳ của Putin – ông ta sẽ đi tiếp. Chúng ta cần nghĩ tới điều đó.

Pv: Tại sao phương Tây không giúp Ukraine vũ khí?

Kravchuk:Vì Mỹ và phương Tây sợ chiến tranh thế giới thứ ba.

Pv: Ông có biết gì về thỏa thuận giữa Porosenko và Yashenhuk không? Yashenhuk có thể giữ chức thủ tướng? Hay là tổng thống không thể vận động cho ứng cử viên của mình vì áp lực của phương Tây?

Kravchuk: Khoan hãy nói ai vận động cho ai. Chúng ta có hiến pháp Nghị viện: Khi bầu cử quốc hội xong, sẽ thành lập chính phủ không phụ thuộc vào việc Porosenko ủng hộ ai. Hiện chúng ta chưa biết thành phần quốc hội mới như thế nào.

Pv: Nhiều nhà phân tích chính trị nói Porosenko có thể chiếm đa số tại quốc hội?

Kravchuk: tôi không tin Blok Porosenko có đủ 226 người. Các lực lượng chính trị lớn: Timosenko, Yashenhuk… Có thể thống nhất trong quốc hội? Hiện nay điều này chưa xảy ra. Có thể có chiến lược như vậy: Đầu tiên theo các hàng ngũ khác nhau, sau đó thì liên kết lại dưới một lá cờ dân chủ mà không mang tên ai. Ví dụ Yashenhuk không muốn theo Blok Porosenko, ông đã nói thẳng như vậy.

Pv: Ông nhìn thấy Liên minh đa số của quốc hội tương lai như thế nào?

Kravchuk: Trong liên minh đa số phải thỏa mãn yêu cầu của tất cả các thành viên. Không thể nói: “ hãy vào liên minh đa số nhưng không có gì cả”. Hãy nhìn vào bất kỳ vào nước phương Tây nào – Mỗi người đều có chức vụ của mình.. Liên minh – đó là quá trình thỏa thuận. Không thể nói: Iula Timosenko, bà không được ứng cử vào ghế thủ tướng – Như vậy không thể nói về liên minh. Bây giờ phải thỏa thuận công khai, không đóng cửa trong các phòng và chia chác kín với nhau như trước.

Pv: Về việc cải cách Hiến pháp?

Kravchuk: Như thường lệ, mỗi khi chính quyền mới đến, chính quyền luôn vội vã. Tôi hiểu, thời gian đòi hỏi thay đổi: Phương Tây gây áp lực với chúng ta cần cải tổ, cải cách Hiến pháp, nhưng miền Đông có chiến tranh… Tôi không bao giờ vội.Tôi luôn biết rằng, cứ để đó, cần phải bàn bạc, phải nghĩ và sau đó mới quyết định. Ở đây mọi người muốn lập tức thông qua Hiến pháp. Tôi đã nói với tổng thống rằng, có Hội đồng Hiến pháp ( lãnh đạo là Kravchuk ) và nếu tổng thống muốn chúng tôi sẽ kết nối (để hoạch định dự thảo thay đổi Hiến pháp mới ).

Pv: Tổng thống đã chấp thuận đề nghị của ông?

Kravchuk: Không. Đã có trao đổi nhưng không có kết quả gì. Vì thế, ba tháng trước tôi triệu tập Hội đồng phối hợp và chúng tôi biểu quyết chấm dứt sự hoạt động của Hội đồng Hiến pháp. Tôi đã ký và chuyển cho tổng thống và không biết hiện nay điều gì xảy ra trong đó ( dự thảo thay đổi hiến pháp mới ). Nhiều người hỏi, tại sao lại như vậy, tại sao tổng thống không mời tôi ( vào quá trình chuẩn bị nội dung thay đổi Hiến pháp ). Nhưng tại sao tổng thống phải mời tôi? Tốt nhất là không nên chui vào cùng với cái ấm nước của mình. Nhưng cựu tổng thống Yushenko nói với tôi: “ Chúng ta không thể đứng bên lề, những gì mà Ukraine đang sống và trải qua. Chúng ta đã nỗ lực về việc này…”

Theo segodnya.ua